In de meeste vacatures omschrijven werkgevers wat de ideale kandidaat voor deze functie allemaal in huis moet hebben. In veel gevallen gaat het over werkervaring en vaardigheden, maar steeds vaker schetsen werkgevers ook een beeld van de persoon zelf. Wat voor karakter je moet hebben bijvoorbeeld, of wat de gewenste leeftijd is. Mag dat eigenlijk wel, selecteren op leeftijd?

Tosserams schrijft vaker over onhaalbare eisenlijstjes in vacatures en één van die eisen kan gaan over je leeftijd. Je ziet bijvoorbeeld wel eens eisen als ‘minimaal 18 jaar’ of ‘maximaal 35 jaar’. In dit artikel lees je waarom dat eigenlijk niet mag.

Mag je worden afgewezen vanwege je leeftijd?

Nee, een werkgever mag je niet afwijzen op basis van je leeftijd. Leeftijdsdiscriminatie is verboden omdat het zorgt voor ongegronde aannames. Zo kan een werkgever bijvoorbeeld denken dat een oudere sollicitant te duur is, of niet flexibel genoeg. Daarom kiezen ze liever voor een jongere (en dus goedkopere) kandidaat. Het gebeurt nog regelmatig, maar het mag officieel helemaal niet!

Leeftijdsvoorkeur uitspreken

Werkgevers mogen ook niet zomaar een leeftijdsvoorkeur uitspreken in een vacature. Dus ook geen algemene beschrijvingen zoals ‘je bent tussen de 18 en 23 jaar oud’ of subtiele verwijzingen met termen als ‘jong’ en ‘oud’. Al deze voorbeelden vallen onder leeftijdsdiscriminatie en dat is volgens de wet verboden. Alle officiële regels zijn vastgelegd in de ‘Wet gelijke behandeling op grond van leeftijd bij de arbeid’.

De wet zoomt vooral in op het discrimineren van ouderen, omdat zij het meeste last zouden hebben van leeftijdsdiscriminatie. Werkgevers zijn bijvoorbeeld bang dat oudere krachten duurder zijn, minder up to date kennis hebben of minder flexibel zijn. Tosserams heeft deze ervaring juist helemaal niet! Oudere mensen hebben veel meer werkervaring en hebben al allerlei ontwikkelingen meegemaakt waardoor ze juist hebben geleerd om flexibel te zijn. Bovendien kunnen ervaren krachten hun werk vaak sneller en beter uitvoeren, waardoor ze in verhouding zelfs goedkoper zouden kunnen zijn dan een jongere en minder ervaren medewerker.

Hoe zit dat met junior en senior functies?

Aan de andere kant hebben jonge mensen het soms moeilijk met solliciteren vanwege het gebrek aan werkervaring. Een werkgever mag wél selecteren op werkervaring, omdat je sommige taken alleen (goed) kunt uitvoeren als je voldoende werkervaring hebt. Een werkgever mag in een vacature daarom wel vragen om een senior medewerkers, mits ze daarmee het aantal jaren werkervaring bedoelen en niet de leeftijd. Je kunt op die manier niet voorkomen dat iemand van 18 wordt afgewezen voor een senior functie, want op die leeftijd kun je simpelweg nog niet voldoende jaren werkervaring hebben opgebouwd. Er zit in dat geval niks anders op dan starten in een junior positie en geduld hebben totdat je genoeg werkervaring hebt opgebouwd.

Uitzonderingen

De regel is duidelijk: selecteren op leeftijd mag niet. Toch zijn er ook uitzonderingen. Een voorbeeld daarvan is ‘objectieve rechtvaardiging’. Dit betekent dat er een geldige reden is om onderscheid te maken op basis van leeftijd, bijvoorbeeld omdat een bepaalde leeftijd noodzakelijk is om een specifiek doel te bereiken. 

Naomi Persoon, woordvoerder van het College voor de Rechten van de Mens, gaf in een artikel van nu.nl dit voorbeeld: “Laatst werd ons gevraagd te oordelen over een zaak waarbij er wel op leeftijd ‘gediscrimineerd’ mocht worden. Het ging om een organisatie die studenten met een autismespectrumstoornis helpt om te studeren en zelfstandig te wonen. Ze zochten er begeleiders van 24 tot 35 jaar. Dit is in principe onderscheid op grond van leeftijd. Iemand van veertig jaar kan ook zo’n student begeleiden. In dit specifieke geval kon de organisatie goed onderbouwen dat de studenten de hulp bij vrijetijdsbesteding makkelijker accepteren van iemand van wie de buitenwereld niet zo makkelijk ziet dat het een begeleider is. Voor die leeftijdsgrens was er in dit geval dus een objectieve rechtvaardiging.”

Hulp nodig?

Tosserams helpt mensen van alle leeftijden met de zoektocht naar een (nieuwe) baan. Bij Tosserams staan jouw wensen, mogelijkheden en vaardigheden centraal, zodat we samen de juiste match kunnen maken – ongeacht je leeftijd.